Soạn bài Thực hành về thành ngữ, điển cố

Soạn bài Thực hành về thành ngữ, điển cố mới nhất ngắn gọn: Luyện tập về thành ngữ và điển cố – trang 66 sgk ngữ văn lớp 11 tập 1. Tất cả các câu hỏi trong bài học đều được soạn ngắn gọn, súc tích nhưng vẫn đầy đủ ý. Hãy tham khảo với Viknews để có thể đặt câu với điển cố sức trai phù đổng.

Video Thành ngữ sức trai Phù Đổng la gì

Bạn đang xem bài: Soạn bài Thực hành về thành ngữ, điển cố

Bài soạn siêu ngắn: Thực hành về thành ngữ, điển cố – Ngữ văn lớp 11

Câu 1: Tìm thành ngữ trong đoạn thơ trên, phân biệt với từ ngữ thông thường về cấu tạo và đặc điểm ý nghĩa ? Lặn lội thân cò khi quảng vắng,/ Eo sèo mặt nước buổi đò đông./ Một duyên hai nợ âu đành phận…
Trả lời:
Các thành ngữ : Một duyên hai nợ, Năm nắng mười mưa.

Nhận xét: ngắn gọn, cô đọng, có cấu tạo ổn định, sử dụng hình ảnh cụ thể , sinh động để thể hiện nội dung khái quát, có tính biểu cảm cao hơn.

Ý nghĩa: cho thấy hình ảnh người vợ vất vả, tần tảo, đảm đang, tháo vát.

Câu 2: Phân tích giá trị nghệ thuật của các thành ngữ in đậm (về tính hình tượng, tính biểu cảm, tính hàm súc) trong các câu sau:

– Người nách thước kẻ tay dao
Đầu trâu mặt ngựa ào ào như sôi.

– Một đời được mấy anh hùng
Bõ chi cá chậu chim lồng mà chơi!

– Đội trời đạp đất ở đời
Họ Từ tên Hải vốn người Việt Đông.

* Giá trị nghệ thuật của các thành ngữ in đậm
– Đầu trâu mặt ngựa: biểu hiện được tính chất hung hãn, dã man của bọn nha lại trong hoàn cảnh gia đình Kiều bị vu oan.
– Chim lồng cá chậu: biểu hiện cảnh sống tù túng, chật hẹp, mất tự do, mặc dù vẻ ngoài của cuộc sống tỏ ra hào nhoáng, hoa mĩ.
– Đội trời đạp đất: biểu hiện được lối sống và hành động tự do, không chịu sự bó buộc và khuất phục trước quyền uy. Thành ngữ này thể hiện sự ngợi ca, ngưỡng mộ của Nguyễn Du đối với khí phách của Từ Hải.

Câu 3: Đọc lại chú thích về những cố in đậm ở hai câu thơ sau trong bài Khóc Dương Khuê và cho biết thế nào là điển cố. “Giường kia treo cũng hững hờ/ Đàn kia gảy cũng ngẩn ngơ tiếng đàn”
Trả lời:
Điển cố: là những sự vật, sự việc trong sách vở đời trước, hoặc trong đời sống văn hóa dân gian, được dẫn gợi trong văn chương, sách vở đời sau nhằm thể hiện những nội dung tương ứng. Hình thứ: biểu hiện bằng từ ngữ, câu. Ý nghĩa hàm súc, có giá trị tạo hình và biểu cảm.

Xem thêm : Soạn bài Ôn tập văn học trung đại Việt Nam

Câu 4: Dựa vào chú thích trong các văn bản đã học, hãy phân tích tính hàm súc, thâm thúy của điển cố trong những câu thơ sau:

– Sầu đong càng lắc càng đầy
Ba thu dọn lại một ngày dài ghê

– Nhớ ơn chín chữ cao sâu
Một ngày một ngả bóng dâu tà tà

– Khi về hỏi liễu Chương Đài
Cành xuân đã bẻ cho người chuyên tay

– Bấy lâu nghe tiếng má đào
Mắt xanh chẳng để ai vào có không?

– Ba thu: Kinh Thi có câu: 1 ngày không thấy mặt nhau lâu như ba mùa thu –> điển cố này muốn nói Kim Trọng đã tương tư Thúy Kiều thì một ngày không thấy mặt mà có cảm giác lâu như ba năm.
– Chín chữ: Kinh Thi kể chín chữ nói về công ơn của cha mẹ đối với con cái: sinh, cúc, phủ, súc, trưởng, dục, cố, phục, phúc. Thúy Kiều nghĩ đến công lao của cha mẹ đối với mình, mà Kiều thì sống nơi đất khách, chưa có dịp đền đáp công lao của cha mẹ.
– Liễu Chương Đài: Gợi chuyện xa xưa của người đi làm quan ở xa, viết thư về thăm vợ con với câu: “Cây liễu ở Chương Đài xưa xanh xanh – Nay có còn không – Hay là tay khác đã vịn bẻ mất rồi?”. Điển cố để diễn tả tâm trạng của Thúy Kiều khi nàng nghĩ đến cảnh Kim Trọng trở về chốn hẹn xưa thì Kiều đã thuộc về người khác.
– Mắt xanh: Chuyện xưa kể rằng Nguyễn Tịch đời Tấn quý ai thì tiếp bằng mắt xanh (lòng đen của mắt), không ưa ai thì mắt trắng (lòng trắng). Dẫn điển cố này để nói về cách nhìn nhận của Từ Hải về phẩm giá của nàng Kiều; mặc dù phải sống trong chốn lầu xanh, phải tiếp nhiều khách làng chơi, nhưng nàng chưa hề quý ai.

Câu 5: Thay thế thành ngữ trong những câu sau bằng các từ ngữ thông thường, tương đương về nghĩa .Nhận xét sự khác biệt và hiệu quả của mỗi cách diễn đạt ? a. Này các cậu, đừng có mà ma cũ bắt nạt ma mới …
Trả lời:
a. Ma cũ bắt nạt ma mới =>lên mặt, bắt nạt người mới.

Chân ướt chân ráo => còn mới mẻ, lạ lẫm.

b. Cưỡi ngựa xem hoa => làm việc qua loa

=> Nếu thay thế bằng các từ ngữ thông thường sẽ giảm sắc thái biểu cảm.

Câu 6: Đặt câu với mỗi thành ngữ sau:
mẹ tròn con vuông
trứng mà đòi khôn hơn vịt
nấu sử sôi kinh
lòng lang dạ thú
phú quý sinh lễ nghĩa.
đi guốc trong bụng
nước đổ đầu vịt
dĩ hòa vi quý
con nhà lính tính nhà quan
thấy người sang bắt quàng làm họ

Đặt câu:
– Ôi, may quá! Vậy là mẹ tròn con vuông. Chúc mừng nhé!
– Trứng mà đòi khôn hơn vịt có ngày mang họa vào thân
– Nhờ chăm chỉ học tập, nấu sử sôi kinh mấy năm trời, bạn Linh đã đỗ đại học với số điểm rất cao.
– Những kẻ lòng lang dạ thú thì luôn tìm cách hãm hại người khác
– Xã hội nay hay xưa đều thế phú quý sinh lễ nghĩa là điều hiển nhiên.
– Cậu đừng nói dối, tớ đi guốc trong bụng cậu rồi đấy!
– Giời tao mới biết mấy đứa chậm hiểu kiểu nước đổ đầu vịt là có thật.
– Anh em trong nhà phải nhường nhịn nhau, dĩ hòa vi quý các cháu ạ!
– Nhà nghèo nhưng lại quen thói học đòi, đúng là con nhà lính tính nhà quan.
– Tôi không quen biết chị, đừng thấy người sang bắt quàng làm họ nhé!

Câu 7: Đặt câu với mỗi điển cố sau: Gót chân A – sin, Gã sở khanh, Nợ như chúa Chổm, Sức trai Phù Đổng, Đẽo cày giữa đường
Trả lời:
Trong các cuộc đấu, nếu biết được gót chân A –sin của đối phương thì cơ hội thắng sẽ rất lớn.
Sống trên đời phải lấy đạo đức, đừng như gã Sở Khanh chỉ biết mua vui từ nỗi đau của người khác.
Dù thu nhập cao nhưng gia đình họ vẫn nợ như chúa Chổm, chưa trả được hết.
Với sức trai Phù Đổng, tuổi trẻ hôm nay có đủ sức mạng để làm nên những điều kỳ diệu.
Làm việc gì cũng phải theo tới cùng, không nên quen thói đẽo cày giữa đường, để sau này khi nghĩ lại phải hối tiếc.

Về trang chủ: TH Huỳnh Ngọc Huệ
Bài viết thuộc danh mục: Tổng hợp