Để làm một bài văn nghị luận hoàn chỉnh thì các yếu tố biểu cảm như cảm xúc, tâm trạng của con người đóng vai trò vô cùng quan trọng. Trong bài viết này, THPT Phạm Hồng Thái sẽ hướng dẫn các bạn cách tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận.
Yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận là gì?
Dưới đây là yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận là gì ? hãy cùng tham khảo ngay bên dưới đây nhé “
Bạn đang xem bài: Tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận là gì?
1 – Khái niệm yếu tố biểu cảm là gì ?
Văn nghị luận rất cần yếu tố biểu cảm. Yếu tố biểu cảm giúp cho văn nghị luận có hiệu quả thuyết phục hơn, vì nó tác động mạnh mẽ, trực tiếp đến tình cảm, cảm xúc của người nghe, người đọc.
2 – Những yêu cầu về việc sử dụng yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận
Khi làm bất kỳ bài văn nghị luận nào có nhiều yếu tố biểu cảm thì các bạn cần chú ý những điểm chính sau:
a – Lời văn phải có tính truyền cảm cao
Khi viết một bài văn nghị luận, ngoài việc xây dựng các luận điểm, luận cứ, lập luận thì người viết cần phải thuyết phục người đọc tin vào những luận điểm và lập luận đó.
Đầu tiên người viết phải có tình cảm chân thành, xuất phát từ những rung động mãnh liệt đối với vấn đề mà mình để cập đến.
b – Sử dụng các từ có tính biểu đạt cao
Chỉ có tình cảm thôi chưa đủ. Những tình cảm đó phải được biểu đạt qua những từ ngữ, câu văn, giọng điệu phù hợp, qua đó gợi được sự hứng thú, hấp dẫn nơi người đọc, người nghe.
c – Không lạm dụng quá nhiều yếu tố biểu cảm
Tuy nhiên, không nên lạm dụng quá nhiều yếu tố biểu cảm vào lời văn. Các bạn cần phân biệt là văn nghị luận không phải là văn biểu cảm, các yếu tố biểu cảm chỉ mang tính phụ trợ. Muốn đạt được giá trị biểu cảm cao thì cần phải dùng đúng lúc, đúng chỗ.
Ghi nhớ: Để bài văn nghị luận có sức biểu cảm cao, người viết văn nghị luận phải thật sự có cảm xúc bằng những từ ngữ, những câu văn có sức truyền cảm. Sự diễn tả cảm xúc cần phải chân thực và không được phá vỡ mạch lạc nghị luận của bài văn.
Tham khảo thêm: Cách làm bài nghị luận về một sự việc hiện tượng đời sống
Những cách sử dụng các yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận
Để phát huy được hết tác dụng của các yếu tố biểu cảm, các em cần biết cách sử dụng những yếu tố biểu cảm này phù hợp nhất, cụ thể là cách sử dụng linh hoạt các phương tiện ngôn ngữ như:
- Sử dụng từ ngữ có sắc thái biểu cảm cao như từ láy, trợ từ – thán từ…
- Các loại kiểu câu có sắc thái biểu cảm cao như câu cảm thán, câu nghi vấn, câu cầu khiến, các hành động kêu, gọi…
- Sử dụng các biện pháp tu từ như điệp ngữ, so sánh, nói quá, hoán dụ, ẩn dụ, chơi chữ…
- Cần hiểu rõ tâm lý, văn hóa của người đọc / người nghe để có những liên hệ tác động mạnh mẽ đến cảm xúc người nghe / người đọc.
Những bí quyết dễ gây biểu cảm trong văn nghị luận
Đây là những bí quyết mà bạn nên nắm vững và áp dụng khi làm văn nghị luận có nhiều yếu tố biểu cảm gồm:
- Cần phải lập luận chặt chẽ, các dẫn chứng đưa ra phải tiêu biểu, có độ tin cậy cao.
- Ngôn ngữ, cách diễn đạt phải hình ảnh và có tính truyền cảm cao.
- Phải hiểu rõ tâm lý người nghe, người đọc thì bạn mới sử dụng các yếu tố biểu cảm phù hợp và phát huy tác dụng cao nhất.
- Kết hợp với giọng điệu, ngôn ngữ cơ thể phù hợp với từng đối tượng,ngữ cảnh và câu chuyện bạn đang nói.
Trong bài văn biểu cảm yếu tố nào giữ vai trò quan trọng
- Trong bài văn biểu cảm, yếu tố miêu tả cảnh vật, đồ vật, con người chủ yếu là để bộc lộ tư tưởng, tình cảm. Do đó, ta không miêu tả cụ thể, hoàn cảnh chính mà chỉ chọn những chi tiết, thuộc tính, sự việc nào có khả năng gợi cảm để biểu hiện cảm xúc, tư tưởng mà thôi
Hướng tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận
Dưới đây là hướng dẫn tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận mới nhất hãy cùng tham khảo :
Câu 1: Tìm hiểu văn bản “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến” chúng ta thấy:
a.
– Nhiều từ ngữ, câu biểu cảm:
+ Không chúng ta hi sinh … nô lệ.
+ Dù phải gian lao kháng chiến … về dân tộc ta!
+ Việt Nam độc lập thống nhất muôn năm!
– Câu văn (cảm thán):
+ Hỡi đồng bào toàn quốc!
+ Hỡi anh em binh sĩ, tự vệ, dân quân!
+ Không! Chúng ta thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ.
Cách dùng từ ngữ của văn bản ” Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến” của Hồ Chí Minh và “Hịch tướng sĩ” của Trần Quốc Tuấn giống nhau ở việc sử dụng nhiều từ ngữ và câu văn có giá trị biểu cảm.
b. Song hai văn bản này không phải là những bài văn biểu cảm mà là văn bản nghị luận do mục đích của người viết (kêu gọi tướng sĩ, đồng bào đứng lên đánh giặc, cứu nước nên phải dùng những phương thức nghị luận để thuyết phục người nghe).
c. Các câu cột 2 hay hơn các câu cột 1 vì có chứa những từ ngữ biểu cảm, câu cảm thán làm cho câu văn giàu hình ảnh, sinh động, gây ấn tượng cho người đọc người nghe.
Câu 2: Để phát huy hết tác dụng của yếu tố biểu cảm trong văn bản nghị luận thì:
– Phải thật sự có cảm xúc trước những điều mình viết (nói).
– Phải biết diễn tả cảm xúc đó bằng những từ ngữ, những câu văn có sức truyền cảm.
– Cảm xúc cần phải diễn tả chân thực và không được phá vỡ mạch nghị luận của bài văn. => ý kiến ở phần (c) là không chính xác.
Viết một đoạn văn có yếu tố biểu cảm
Luyện tập viết một đoạn văn có yếu tố biểu cảm và biểu cảm là phần nội dung trong chương trình Ngữ văn lớp 8. Trong bài viết này Hoatieu xin chia sẻ đến các bạn một số đoạn văn mẫu về viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm hay và chi tiết để các bạn cùng tham khảo khi học bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm lớp 8.
Sau một giờ học căng thẳng hay khi có chuyện buồn, tôi muốn về nhà thật nhanh và gặp người mẹ thân yêu của mình. Mẹ rất quý đối với con, không ai có thể thay thế được mẹ. Đối với tôi, mẹ là người sinh thành, nuôi dưỡng và bảo vệ. Cô ấy là hạnh phúc của đời tôi. Mẹ luôn dành cho tôi những tình cảm yêu thương tốt đẹp nhất.
Mẹ tôi gần bốn mươi tuổi. Mẹ có một thân hình mảnh mai và làn da của mẹ là màu của nắng. Tóc mẹ tôi dài đến vai, màu vàng. Mẹ tôi có một khuôn mặt nhân hậu. Nhìn khuôn mặt ấy, tôi biết mẹ yêu tôi đến nhường nào. Khi con buồn, khi con ốm, đôi mắt trũng sâu của mẹ đầy lo lắng, suy nghĩ. Tôi hạnh phúc và đôi mắt mẹ tôi ánh lên một tia hy vọng. Tôi yêu nhất đôi mắt của mẹ, và đôi mắt của mẹ là cánh cửa tâm hồn mà mẹ luôn rộng mở chào đón tôi.
Nhưng tôi yêu mẹ vì những điều tốt đẹp mà mẹ dành cho tôi. Mẹ yêu nghề giáo viên của mẹ. Mẹ tôi tuy làm giáo viên nhưng rất giỏi may vá, thêu thùa quần áo. Mẹ tôi cũng dạy tôi chữ đẹp. Nhưng sau khi có anh trai và tôi, tôi phải nghỉ ở nhà một năm để chăm sóc các em tôi. Mẹ đã hy sinh tất cả để con có được khoảng thời gian đầm ấm bên gia đình. Mẹ dạy tôi và anh trai cách học trong lớp, cách nói chuyện và cư xử với mọi người. Khi chúng tôi sai, mẹ tôi nhẹ nhàng nhắc nhở chúng tôi. Mẹ tôi nói chị là phụ nữ nên càng phải cẩn thận, khéo léo. Mẹ tôi bắt anh tôi phải đi chợ thường xuyên để học cách chọn rau, thịt, cá. Mẹ tôi cũng giúp khi nấu ăn và giải thích và hướng dẫn trong khi nấu ăn. Do mẹ là giáo viên dạy nhiều môn nên mẹ con mình dạy môn nào cũng được. Tôi lớn lên như bây giờ, những cảm xúc của tôi có thể khóc và có thể cười, tôi cười, và nụ cười của mẹ tôi, nhân lên niềm vui của tôi. Khi tôi buồn, mẹ tôi chia sẻ nỗi buồn của tôi. Mẹ tôi đã luôn chia sẻ những niềm vui và nỗi buồn của tôi. Với tôi, mẹ là người phụ nữ hoàn hảo nhất trên đời.
mẹ! Mẹ là người con yêu nhất! Cuộc sống của tôi là không thể thiếu bạn. Anh dạy em những điều hay lẽ phải để em có thể nhìn thấy một tương lai tươi sáng. Em sẽ học thật tốt để không phụ lòng mong mỏi của mẹ. Con muốn mẹ sống bên con mãi mãi, con yêu mẹ nhiều lắm, Mẹ ơi!
Giáo án yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận
Dưới đây là hướng dẫn Giáo án Văn 8 bài Tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận mới nhất hãy tham khảo dưới đây :
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
– Học sinh hiểu lập luận là phương thức biểu đạt chính trong văn nghị luận.
– Biểu cảm là yếu tố hỗ trợ cho lập luận, giúp phần tạo nờn sức lay động, truyền cảm của bài văn nghị luận.
2. Kĩ năng
– Rèn cho hs kĩ năng nhận biết yếu tố biểu cảm và tác dụng của nó trong bài văn nghị luận.
– Biết đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận hợp lí, có hiệu quả, phù hợp với lí gíc lập luận của bài văn nghị luận.
3. Thái độ
– GD cho hs có ý thức đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận làm tăng sức tuyết phục cho vấn đố nghị luận.
II. Chuẩn bị tài liệu
1. Giáo viên
Soạn bài, nghiờn cứu bài, đọc tài liệu tham khảo, tài liệu chuẩn kiến thức kĩ năng.
2. Học sinh
Chuẩn bị bài, học bài cũ, sgk,nhỏp, vở ghi…
III. Tiến trình tổ chức dạy học
1. Ổn định tổ chức Sĩ số:
2. Kiểm tra
H: Nêu khái niệm luận điểm,luận cứ và lập luận?
3. Bài mới
Trong bài văn nghị luận, ngoài các luận điểm, luận cứ và phương thức lập luận người ta cần bổ sung các yếu tố bổ trợ khiến cho vấn đề nghị luận tăng sức thuyết phục. Một trong những yếu tố đó là yếu tố biếu cảm. Vậy yếu tố biểu cảm có vai trò như thế nào trong bài văn nghị luận các em cùng tìm hiểu bài học.
| Hoạt động của GV và HS | Kiến thức cần đạt |
|---|---|
| HOẠT ĐỘNG 1. HDHS . TÌM HIỂU YẾU TỐ BIỂU CẢM TRONG BÀI VĂN NGHỊ LUẬN:
– Gọi HS đọc BT a) Hãy tìm những từ ngữ biểu lộ những tình cảm mónh liệt của tác giả và những câu cảm thán trong văn bản trên? H: Về mặt sử dụng từ ngữ và đặt câu có tính chất biểu cảm. Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Hồ Chủ Tịch có giống với Hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn hay không? – Giống có nhiều từ ngữ và câu văn có giá trị biểu cảm. b) Tuy nhiên lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến – Hịch tướng sĩ vẫn được coi là văn bản NL khụng phải là VB biểu cảm? – Yếu tố biểu cảm không đúng vai trò chủ đạo mà chỉ là yếu tố phụ cho quá trình NL mà thôi. c) Hãy theo dõi bảng đối chiếu (SGK – T96) H: Có thể thấy câu ở cột 2 hay hơn những câu ở cột 1? Vì sao như thế? Từ đó hãy cho biết tác dụng của yếu tố biểu cảm trong văn NL? – Những yếu tố biểu cảm làm cho bài văn NL trở nên hay hơn hẳn vì: +) Biểu cảm là yếu tố có khả năng gây được hứng thú hoặc cảm xúc đẹp đẽ, mãnh liệt nhất, làm nên cái hay cho văn bản, tạo sức thuyết phục cho văn bản. H: Qua các bài tập vừa xét: em rút ra kết luận gì về yếu tố biểu cảm trong bài văn nghị luận ? – Gọi HS đọc ghi nhớ (chấm 1) (SGK- T97) |
I.Yếu tố biểu cảm trong văn NL
1.Bài tập a. BT:(SGK-T96) Văn bản: “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến” * Nhận xét: +) Từ ngữ biểu cảm mãnh liệt: – Hỡi, muốn, phải, nhân nhượng, lấn tới, quan tâm, không, thà, chứ nhất định không chịu phải đứng lên, hễ là ai có, ai cũng phải… +) Câu cảm thán – Hỡi đồng bào và chiến sĩ toàn quốc! – Hỡi đồng bào ,chúng ta phải đứng lên! – Hỡi anh em binh sĩ…! – Thắng lợi nhất định về dân tộc ta! – Việt Nam độc lập và thống nhất muôn năm! * kết luận: – Bài văn NL cần có yếu tố biểu cảm. Yếu tố biểu cảm tác động mạnh đến tư tưởng tình cảm người đọc → tạo sức thuyết phục. |
| – Gọi hs đọc bài tập 2:
2) Thông qua tìm hiểu VB Hịch tướng sĩ và lời kêu gọi toàn nước kháng chiến, em hãy cho biết: Làm thế nào để phát huy hết t/d của yếu tố biểu cảm trong văn NL? GV: Thiếu yếu tố biểu cảm sức thuyết phục của bài văn giảm đi. a) Người làm văn chỉ cần suy nghĩ về luận điểm và lập luận hay cũn phải thật sự xúc động trước những điều mãnh đang nói tới? – Phải thực sự xúc động, tình cảm xuất phát tự đáy lòng, từ trái tim người viết. b. Chỉ có rung cảm không thôi đó đủ chưa?để viết được những câu văn chân thực người viết cần có phẩm chất gì? +) Chưa đủ, phải biết rèn luyện cách biểu cảm phù hợp không phá vỡ mạch lập luận, biểu cảm phải hòa với luận cứ, luận điểm. +) Người làm bài thật sự có tình cảm với bài mình viết (nói) +) Tập cho mình thành thạo cách diễn tả cảm xúc bằng phương tiện ngôn ngữ có tính truyền cảm, cảm xúc chân thực. c. Cú bạn cho rằng: dựng nhiều từ ngữ biểu cảm, đặt được nhiều câu cảm thán thì giá trị trong văn NL tăng? ý kiến ấy có đáng tin cậy không? Vì sao? – Không vì yếu tố biểu cảm chỉ là yếu tố phụ trợ, cần đủ và phù hợp trong bài văn nghị luận để tăng sức thuyết phục. H: Qua bài 2 em cú nhận xét gì? Muốn bài văn NL có sức biểu cảm, người làm văn phải ntn? – Gọi HS đọc ghi nhớ :SGK- T97) |
b.Bài tập 2:
* Kết luận: Người viết phải có cảm xúc chân thực trước điều mình viết, diễn tả bằng những câu văn có sức truyền cảm. – Yếu tố biểu cảm cần đủ để không phá vỡ mạch lạc nghị luận của bài văn. |
| HOẠT ĐỘNG 2. HDHS. LUYỆN TẬP:
– Yêu cầu học sinh đọc và xác định yêu cầu bài tập: H: Chỉ ra yếu tố biểu cảm trong mục I vb Thuế máu? Dùng biện pháp gì để biểu cảm? Tác dụng? H: Những cảm xúc gì được thể hiện qua đoạn văn? – GV hướng dẫn hs viết bài tập 3 ở nhà- kiểm tra bài cũ- sửa lỗi |
II. Luyện tập:
1. Bài tập 1: Yếu tố biểu cảm trong phần I (Thuế máu) – Các từ ngữ giễu nhại: (con yêu bạn hiền, chiến sĩ bảo vệ…tên da đen bẩn thỉu, An Nam mít bẩn thỉu, giióng ngườ hạ đẳng…) – Dùng h/ ả mỉa mai bằng giọng tuyên truyền của thực dân: ( Nhiều người bản sứ … chứng kiến cảnh kì diệu của trò biểu diễn khoa học về phóng ngư lôi… thuỷ quái; một số khác bỏ xác tại các miền hoang vu thơ mộng vùng Ban -Căng..Tưới những vòng nguyệt quế… những chiếc gậy… – Tác dụng:Thể hiện sự lên án, mỉa mai, chế nhạo, cười cợt, tạo hiệu quả châm biếm sâu cay. Vạch trần tội ác của bọn thực dân. Bài tập 2: – Tác giả phân tích điều hơn lẽ thiệt cho học trò, để họ thấy được tác hại của việc học vẹt học tủ. Người thầy ấy còn bộc bạch nỗi buồn, sự khổ tâm của một nhà giáo chân chính trước sự (xuống cấp) trong lối học văn và làm văn của những học sinh mà ông thật lòng yêu quý. – Tác giả sử dụng yếu tố biểu cảm ở cả 3 mặt: Từ ngữ ,câu văn và giọng điệu lời văn |
4. Củng cố, luyện tập
H; Vai trò của yếu tố biểu cảm trong bài văn nghị luận? Cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn ? Cách thể hiện tình cảm?
5. Hướng dẫn học ở nhà
Học bài cũ : thuộc ghi nhớ, làm bài tập. Chuẩn bị: “ Đi bộ ngao du” – đọc văn bản, trả lời các câu hỏi đọc- hiểu văn bản.
Yếu tố biểu cảm nghị luận xuất hiện trong văn bản tự sự như thế nào ?
Văn bản tự sự cũng có thể có yếu tố nghị luận. Yếu tố nghị luận thường được thể hiện qua ngôn ngữ, ý nghĩ của nhân vật, qua Lời đối thoại, tranh biện của các nhân vật. Qua yếu tố nghị luận, tác giả muốn giãi bày, gửi gắm một ý nghĩ, một tư tưởng, triết lí nào đó
Kết luận: Đây là câu trả lời đầy đủ nhất về cách tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận mà các em cần nắm vững.
Video hướng dẫn yếu tố biểu cảm có vai trò như thế nào trong bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học :
Đánh Giá
9.3
100
Hướng dẫn oke ạ !
User Rating: Be the first one !
Về trang chủ: TH Huỳnh Ngọc Huệ
Bài viết thuộc danh mục: Tổng hợp
