Đom đóm là một trong những loài côn trùng phổ biến nhất ở các vùng nông thôn Việt Nam, nhiều bạn thế hệ 7x, 8x, 9x đời đầu sẽ có nhiều kỉ niệm về loài đom đóm này. Vậy tại sao đom đóm phát sáng được? Hãy cùng thuvienhoidap.net tìm hiểu kiến thức sinh học thú vị này nha.
Giải thích nguyên nhân tại sao đom đóm phát sáng?
Đom đóm tạo ra một phản ứng hóa học bên trong cơ thể chúng cho phép chúng phát sáng tự nhiên trong đêm tối. Loại ánh sáng mà đom đóm tạo ra gọi là hiện tượng phát quang sinh học.
Bạn đang xem bài: Tại sao đom đóm phát sáng được?
Cấu tạo bụng đom đóm có chứa một chất hóa học đặc biệt có tên là luciferin. Khi chất hóa học này kết hợp với oxy và với một loại enzyme gọi là luciferase ( chất xúc tác), phản ứng hóa học xảy ra sau đó khiến bụng của đom đóm phát sáng được.
Ánh sáng này được gọi là phát quang sinh học, đó là khi một ánh sáng hóa học được tạo ra bởi một phản ứng bên trong một cơ thể sống.
Hiện tượng phát quang sinh học được gọi là “ánh sáng lạnh” vì nó không sinh ra nhiệt. Nó khác hoàn toàn với những nguồn sáng nhân tạo như ánh sáng của bóng đèn sẽ sinh ra rất nhiều nhiệt. Và đó cũng là một điều tốt, bởi vì nếu một con đom đóm tạo ra nhiệt cùng với ánh sáng của nó, nó sẽ không thể sống sót.
Đom đóm có thể tự phát sáng hoặc ngừng phát sáng bằng cách thêm oxy vào các hóa chất khác cần thiết để tạo ra ánh sáng. Khi có đủ oxy đom đóm sẽ phát sáng và khi không có oxy thì đom đóm sẽ không thể phát sáng được.
Những lý do khiến đom đóm phát sáng vào ban đêm?
Có nhiều lý do làm đom đóm phát sáng vào ban đêm gồm:
Lý do đầu tiên là đom đóm phát sáng để thu hút và tìm kiếm bạn tình
Những đốm sáng này là tín hiệu để những con đom đóm khác biết đối phương đang ở đâu và sẽ bay đến đúng vị trí đó để kết đôi với nhau.
Có hơn 2.000 loài đom đóm. Một con đom đóm đực sẽ phát sáng vùng bụng của nó theo một tốc độ hoặc bước sóng cụ thể, và khi một con đom đóm cái nhìn thấy một con đực từ loài của mình sáng theo cách cụ thể đó, nó sẽ phản ứng lại bằng ánh sáng của chính mình.
Con đom đóm đực nào có thể phát sáng nhiều nhất thì cơ hội để thu hút bạn tình sẽ cao hơn những con đom đóm khác.
Lý do thứ hai là để thu hút con mồi
Ánh sáng của đom đóm chứa một chất hóa học đặc biệt giúp thu hút con mồi là những ấu trùng hay các loài côn trùng nhỏ hơn. Vì đa số các loài côn trùng đều bị thu hút bởi ánh sáng tự nhiên hoặc nhân tạo.
Lý do thứ 3 là để tự vệ trước kẻ thù
Cơ thể đom đóm chứa đầy hóa chất hóa học gọi là lucibufagins, nó có vị rất khó chịu. Khi một kẻ săn mồi tiếp cận và định tấn công đom đóm thì chính chất lucibufagins sẽ giúp kẻ thù rút lui và không cảm thấy đây là bữa ăn ngon miệng của mình.
Những điều thú vị về loài đom đóm có thể bạn chưa biết?
Không phải loài đom đóm nào cũng có khả năng phát sáng
Có hơn 2.000 loài đom đóm đã được phát hiện trên thế giới, tuy nhiên không phải loài đom đóm nào cũng có khả năng phát sáng trong bóng tối được. Thay vào đó chúng sử dụng một chất hóa học tiết ra từ cơ thể là pheromone để xác định vị trí bạn tình và để tự vệ.
Đom đóm có tuổi thọ ngắn
Từ khi đẻ trứng đến khi trưởng thành, đom đóm có thể sống đến một năm, nhưng chúng chỉ có khả năng bay và đẻ trứng trong khoảng hai tháng cuối cùng của cuộc đời mình. Trong giai đoạn ấu trùng, chúng ẩn náu trong các hang ngầm, trồi lên khi trưởng thành để vội vàng đẻ trứng và sau đó chết sau 5 đến 30 ngày.
Cơ thể đom đóm có mùi hôi khó chịu
Máu đom đóm có chứa một hợp chất hóa học là lucibufagins, một loại steroid phòng thủ có vị đắng đối với những kẻ săn mồi như dơi, chim, nhện, bọ hung và ếch.
Một vài loài đom đóm có thể sống dưới nước
Nhiều loài đom đóm có thể sống trong môi trường nước, vì vậy đôi khi chúng ta có thể quan sát đom đóm phát sáng trong nước, thật kỳ diệu phải không.
Đom đóm ăn gì?
Ấu trùng đom đóm thường sống ký sinh trên cơ thể của ốc sên và giun. Nhưng khi chúng già đi, chúng chuyển sang ăn phấn hoa và mật hoa, đôi khi sử dụng cách ăn thịt đồng loại hoặc thậm chí không ăn gì cả, chúng đã tiêu thụ đủ chất dinh dưỡng khi còn là ấu trùng để tồn tại trong suốt cuộc đời trưởng thành ngắn ngủi của chúng.
Kết luận: đây là câu trả lời cho câu hỏi tại sao đom đóm phát sáng được? chi tiết và đầy đủ nhất.
Về trang chủ: TH Huỳnh Ngọc Huệ
Bài viết thuộc danh mục: Tổng hợp
